In de media is er heisa ontstaan over Fajah haar optreden bij Eva Jinek, waar ze sprak over haar nieuwste boek. Met name haar inname van 1200 kcal per dag. Evenals haar uitspraak dat iedere vrouw tussen de 1200 en 1400 kcal per dag zou moeten eten deed nogal wat stof opwaaien. Ons werd gevraagd om onze mening. Here we go.
Er bestaat geen gemiddelde mens
Gelukkig kennen wij Fajah al wat langer dan vandaag en valt het hoogstwaarschijnlijk allemaal wel mee met haar calorie-inname. Toen wij haar enkele jaren geleden begeleidde haalde ze een prima resultaat op een hogere dagelijkse calorie-inname. Afijn, dat is niet waar we het vandaag over willen hebben.
Waar de meesten dan ook over struikelen is dat ze zegt dat elke vrouw tussen de 1200-1400 kcal moet eten. Het Voedingscentrum scheert vrouwen trouwens ook over één kam door te zeggen dat een vrouw gemiddeld 2000 kcal nodig heeft. Dat advies is dan ook geen haar beter.
Voor de ene vrouw is 2000 kcal teveel, voor de ander precies goed of juist te weinig. Er bestaat geen gemiddelde mens. Daarom heeft het ook totaal geen zin om een dieetboek te schrijven. Er bestaat geen one-size-fits-all plan waarmee je iedereen op individueel niveau kan helpen.
We hebben namelijk te maken met individuen en dat betekent dat we met individuele caloriebudgetten te maken hebben. Daarnaast hebben we ook nog te maken met individuele verhoudingen in macro- en micronutriënten: koolhydraten, eiwitten, vetten, vitaminen, mineralen en spoorelementen.
Laten we bovendien niet vergeten dat we ook moeten kijken naar medische voorschriften op individueel niveau. Ja, er zijn mensen die niet tegen gluten kunnen. Net zoals dat er mensen zijn die niet tegen stofjes in appels kunnen. Dat betekent geenszins dat we iedereen dat als een algemeen advies moeten geven.
Tot slot hebben we te maken met persoonlijke voorkeuren. De ene persoon vindt het bijvoorbeeld fijner om 6 keer per dag te eten. De ander vindt het fijn om 3 keer per dag te eten. Het één is niet beter dan het ander. Het één past beter bij de één dan bij de ander. Het beste voedingspatroon is het voedingspatroon dat bij jou past.
Afvallen, zo spannend is het allemaal niet
In het Sonja Bakker tijdperk viel Nederland ook massaal af. Op de eierkoeken die beschreven stonden in de dagmenu’s, maar in essentie was het simpelweg een (zwaar) calorietekort waardoor je wel af moest vallen. Weinig nieuws onder de horizon.
Wat alle diëten op Moeder Aarde gemeen hebben? De negatieve energiebalans als primair mechanisme om af te vallen, ongeacht de producten. Als je meer energie (calorieën) verbruikt dan dat er aan energie (calorieën) binnenkomt dan val je af. Yep, ieder mens.
Het ene dieet verpakt dit weer in een ander jasje dan het ander, maar uiteindelijk komt het op hetzelfde neer. Dit wordt overigens ook al 100 jaar keer op keer bewezen in zogenaamde metabole kamers.
Als je aan iemand vraagt of desbetreffende persoon het eerder al eens is gelukt om af te vallen dan zal het merendeel met ‘ja’ antwoorden. Als je vervolgens vraagt of ze het ook hebben volgehouden? Dan zal het merendeel ‘nee’ zeggen.
Daarom hebben we ook niet te maken met een voedingsprobleem, maar met een gedragsprobleem. Afvallen is heel simpel, maar die kilo’s er afhouden daarentegen is geenszins makkelijk.
Leuk om een kant-en-klaar dagmenu te krijgen voor 12 weken omdat je voor de zoveelste keer opzoekt bent naar een quick fix, maar op de lange termijn ga jij je hier niet aan houden.
Je komt altijd in situaties terecht komt waar jij je niet aan je dagmenu kunt of gaat houden. Wat ga je dan doen? En wat ga je doen als die 12 weken om zijn? Weer normaal eten? Er is geen geheim, maak er een levensstijl van.
Is 1200 kcal echt zo weinig?
Ieder lichaam heeft een BMR (Basale Metabolische Ratio). Het BMR wordt uitgedrukt in calorieën. Het geeft aan hoeveel calorieën je per dag nodig hebt om je lichaam te voorzien van energie om alle lichaamsprocessen uit te voeren.
Zo wordt je lichaam op temperatuur gehouden, groeien je nagels en haren, wordt het bloed rondgepompt en doen jouw organen hun werk. De nodige energie die je iedere dag levert door te bewegen is niet opgenomen in het BMR.
Om tot je onderhoud oftewel energiebalans te komen (je bent dan in balans, je komt niet aan en je valt niet af) is het belangrijk om je dagelijkse activiteiten bij je BMR op te tellen. Dit doen we via de zogenaamde PAL-waarde.
Of 1200 kcal per dag weinig is, is dan ook volledig afhankelijk van de context. Voor wie (man/vrouw, lengte, leeftijd, etc.)? Voor hoe lang? Waarom? Dit zijn slechts een aantal simpele vragen om tot een advies te komen en hier een zinnig woord over te zeggen.
Er is wel een richtlijn die aangeeft dat je minimaal 1200 kcal nodig hebt per dag om te kunnen functioneren en om alle benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen. Daarom hanteren wij zelf een grens van 1400 kcal.
Ieder lichaam is anders en dat betekent ook dat we hierin weer moeten kijken naar individuele context. Dat iedere vrouw tussen de 1200 kcal – 1400 kcal zou moeten eten om af te vallen is onzin, maar er zijn wel vrouwen die in deze range vallen.
Meer dan 50% van de Nederlanders vreet en zuipt te veel
De statistieken zijn heel duidelijk: massaal eten en drinken we te veel. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is het aandeel overgewicht bij volwassenen in de afgelopen 30 jaar met ruim 50% gestegen. Onder jongeren is ook al een stijging van 40% te zien. Volgens het CBS (september 2013) had in 2012 53% van de mannen en 42% van de vrouwen (20+ jaar) overgewicht (BMI ≥ 25). Elf procent van de mannen en 13% van de vrouwen had obesitas (BMI ≥ 30). Voor kinderen en jongeren (2-20 jaar) ligt dit percentage lager, maar ook van de Nederlandse jongeren heeft 13% overgewicht en 3% obesitas.
Wat denk je dat dit voor invloed kan hebben op een mens? Niet alleen op het gebied van gezondheid, maar ook op de ontwikkeling als persoon. Vertekent zelfbeeld, een tekort aan zelfvertrouwen en eenzaamheid zijn ook hier steevast onderwerpen van gesprek. Het is een multifactoriële uitdaging waar zowel biologische, psychologische als sociale factoren bij betrokken zijn. We leven in een consumptiemaatschappij waarbij op elke hoek van de straat eten en drinken te koop is, we vinden het lastig om met sociale druk om te gaan en worden constant geconfronteerd met onze ogenschijnlijke tekortkomingen.
Mens zijn is niet altijd even makkelijk. Daarom is het antwoord ook niet zwart-wit, maar ligt het in het grijze gebied. Er zijn mensen met overgewicht, er zijn mensen met ondergewicht, er zijn mensen met (chronische) gezondheidsklachten, er zijn mensen die roken en er zijn mensen die alcohol drinken of er zelfs verslaafd aan zijn. Zo hebben we te maken met diverse problemen bij diverse mensen en is het belangrijk om een geïndividualiseerde aanpak te hanteren zonder alles en iedereen maar over één kam te scheren.
Sterk staaltje ondernemerschap en marketing
De statistieken met betrekking tot onder andere overgewicht laten zien dat er inderdaad meer professionals benodigd zijn om mensen te helpen. Mijn hele tijdlijn staat vol met berichten van deze professionals over Fajah, Fajah is inderdaad geen expert op inhoudelijk vlak, maar weet dondersgoed hoe ze het marketingtechnisch aan moet pakken. In plaats van haar op inhoudelijk vak de grond in te boren zou je ook een voorbeeld aan haar kunnen nemen.
Heel leuk dat je alle opleidingen hebt gedaan die er bestaan en je zoveelste certificaat achter je naam mag zetten, maar daar heb je echt geen snars aan als de consument geen idee heeft dat jij over deze kennis beschikt en een oplossing hebt voor hun probleem. Mensen kopen geen boormachine om te boren, maar omdat ze een gaatje in de muur willen. Ze kopen de uitkomst.
Fajah verkoopt een uitkomst die jij ook had kunnen verkopen, maar dan op een realistische, duurzame en verantwoorde wijze. In plaats van al je energie te stoppen in wat iemand anders doet en daarmee 1200 kcal te verbranden, kun je die energie beter stoppen in het helpen van mensen met jouw kennis en kunde op de manier hoe jij dat graag wil doen.
En voor alle mensen die met dieet weer hun geluk beproeven? Je weet de uitkomst al.
Just my 2 cents over die 1200 kcal.
Tom